In een artikel¹ in de wetenschapsbijlage van de NRC kwam ik een mij onbekend geologisch verschijnsel tegen: de pingo. In het artikel stond geen afbeelding van dit fenomeen, dus zocht ik uit nieuwsgierigheid naar een plaatje ervan, ook omdat ik wel eens wat anders wilde zien dan coronaballen en Ikea-handleidingen. Lees verder →

Weliswaar heb ik het inpakken uitbesteed, maar in afwachting van mijn verhuizing half april ben ik toch alvast begonnen. Daarvoor heb ik nu ruim de tijd, want al mijn activiteiten buitenshuis liggen min of meer stil. Ik had gelukkig al een aantal verhuisdozen gekregen en omdat het handig is als de verhuizers de dozen in de juiste ruimte neerzetten, kreeg ik er gekleurde etiketten bij. Dozen met blauwe etiketten moeten naar de huiskamer en op een ervan had ik ‘bibelots’ geschreven. Dat vond ik ineens een raar woord. Lees verder →

Als je op straat een M tegenkomt is er vaak sprake van een omleiding of, in de grote steden, een metrostation.  Of het is de bekende M van een vestiging van McDonald’s. In jaartallen met Romeinse cijfers die je wel eens op oude gebouwen ziet betekent de M ‘duizend’. Bij ‘gewone’ getallen in geschreven teksten zie je die duizend terug in voorvoegsels bij eenheden: de kleine m voor milli oftewel een duizendste: een milligram is een duizendste gram, en de hoofdletter M voor mega oftewel duizend: een megabyte of MB is duizend megabyte. Naast de bekende betekenissen van de ‘losse’ m als afkorting van meter en massa vond ik er ook een die ik niet kende. Lees verder →

In de NRC van 6 december 2019 was me een kop opgevallen: ‘Sinterfabriek van Tata Steel stoot te veel lood uit’. Dat kwam niet zozeer door de inhoud van het artikel, maar door het woord ‘sinter’. Dat leek me een spelfout: moest dat niet ‘sintel’ zijn? De Hoogovens had vroeger een sintelfabriek en we liepen hard op een sintelbaan. Zo heette ook het blad van de atletiekvereniging Suomi waarvan ik lid ben geweest. Lees verder →

In een essay^*) in De Groene viel me de zinsnede ‘een heel resem andere eigenaardige zaken’ op. Het woord ‘resem’ kende ik niet, al kreeg ik de indruk dat het ongeveer iets betekende als ‘een heleboel’. Voor alle zekerheid heb ik het opgezocht. Het blijkt een Belgisch-Nederlands woord dat is afgeleid van het werkwoord ‘rijgen’, met als vormvariant ‘resel’, en voor de betekenis wordt verwezen naar de tweede definitie van ‘rist’. Lees verder →

In een mail stonden de vertaling en een uitleg over de achtergrond van ‘Qui, sott’ombrosi mirti…’: ‘Hier, onder de schaduwrijke mirte, bij de bloemen en de kruiden, hier zijn de Muzen’. Dit madrigaal van Peter Philips gaan we zingen als muzikale illustratie bij een lezing van Josée Claassen. Dit werk uit 1603 is een lofzang op Albrecht en Isabella, twee zetbazen van Philips II in Brussel. Maar wat is ‘mirte’ eigenlijk? Lees verder →

Er zijn woorden waarvan je op het eerste gezicht denkt te weten wat ze betekenen en dan blijk je er helemaal naast te zitten. Dat had ik toen Van Dale als beginscherm het woord ‘preeuwen’ liet zien. Mijn eerste reactie was ‘o ja, scheepsterm’. Maar nee, het blijkt een gewestelijke term te zijn voor ‘ontfutselen’. Lees verder →