Bij de zomermuziekweek ‘Muziek zit tussen je oren’ werd de proportiecanon genoemd als illustratie van de traditionele opvatting dat muziek een kwestie is van getalsmatige verhoudingen, ‘proporties’. Alle stemmen in zo’n canon hebben dezelfde melodie, maar die worden gezongen in een andere toonverhouding. Waar de ene stem een kwart noot moet zingen, heeft de andere een halve noot, bijvoorbeeld. Met deze techniek kun je de verschillende partijen van de canon uit één vastgelegde stem afleiden.
Op mijn lijstje met nog op te zoeken woorden stond ‘jingoïsme’. Ik was dat in 2018 tegengekomen in een bespreking in de NRC van een aantal boeken over de Vietnamoorlog. Het leek het me hoog tijd om er daadwerkelijk mee aan de slag te gaan toen ik het woord onlangs weer tegenkwam, deze keer in een column waarin de NRC Ombudsman ingaat op de verslaggeving over de oorlog in Afghanistan in de afgelopen twintig jaar: ‘Van jingoïsme over een ‘exotische’ oorlog was nooit sprake.’
Na een onderbreking van enkele jaren had de Internationale School voor Wijsbegeerte (ISVW) in Leusden gelukkig weer een Zomermuziekweek georganiseerd. Tientallen jaren lang was die cursus mijn ideale vakantiebesteding: van maandag tot en met vrijdag met gelijkgestemde mensen luisteren naar interessante sprekers en mooie muziek, een volledig verzorgd verblijf in het bijbehorende conferentiehotel, ruimschoots voorzien van lekker eten en drinken, en tussendoor een wandeling op de hei om mijn hoofd weer even te resetten. Op zo’n ochtendwandeling heb ik ook dit jaar de elfenzakdoekjes weer gezien!
Op zoek naar ideeën om het componeren van ‘stukjes’ te oefenen, kwam ik terecht bij ‘toverspreuken’. Op mijn lijstje stonden al snel formules als abracadabra, abelebombelebé, simsalabim en hocus pokus pilatus pas. Als eerste heb ik me nu verdiept in de achtergrond van abracadabra.
Een term waarvan ik de spelling steeds opnieuw moet opzoeken is ‘a cap(p)ella’. De betekenis is geen probleem: zingen zonder instrumentale begeleiding. Maar schrijf je het nou met één of met twee p’s’? Beide vormen kom ik regelmatig tegen. Volgens Wikipedia en Van Dale is het met één p, maar in het Italiaans, Frans, Duits en Engels zijn het er twee. Hoe komt dat?
Als ik zing vind ik het vaak moeilijk om het tempo vast te houden. Bij iets wat niet zo goed ken heb ik de neiging om te vertragen en bij vrolijke, bekende stukjes is de kans groot dat ik even lekker doorstoom. Dat blijkt trouwens meer voor te komen, want ik hoor regelmatig de waarschuwing ‘niet jagen’ en ook zit ik wel eens met gekromde tenen omdat ik bang ben dat een koor definitief uit de bocht zal vliegen.
Afgelopen week heb ik voor Cantarella mijn tweede presentatie via Zoom gehouden. De eerste ging over de Pavane, naar aanleiding van de Pavane van Gabriël Fauré die we instuderen voor een op te bouwen ‘liedboek’. Deze keer vertelde ik iets over Edward Elgar, van wie we ‘The Dance’, het eerste koorlied uit zijn From the Bavarian Highlands, waarmee we nu bezig zijn.
Na mijn verhuizing dit voorjaar had ik het vaste voornemen om dit jaar eindelijk weer eens een echte kerstboom te nemen. Maar de kerststemming kwam dit jaar niet, want die wordt meestal getriggerd door het zingen van toepasselijk repertoire.
Ooit schijnt een of andere componist, ik weet niet meer welke, gezegd te hebben dat hij zelfs een boodschappenlijstje op muziek kon zetten. Dat schoot me te binnen toen ik nadacht over de aanpak van een nieuw werkje, maar die componist had er niet bij gezegd hoe hij dat zou doen.
Toen ik op zoek was naar plaatjes voor leuke vlakvullingen gebruikte ik als zoekterm onder meer het woord rombus of rhombus, als alternatieve term voor ruit. Tot mijn verrassing bleek een ‘rhombus’ ook een muziekinstrument te zijn, dat ook wel ‘snorrebot’ wordt genoemd.
Achter de sansevieria's 