Op 8 april ben ik met twee medecursisten van de ISVW-cursus naar het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam geweest, ‘waar beelden spreken en verhalen ontstaan’. De tentoonstelling ‘Je moest eens weten’ van fotograaf en kunstenaar Çiğdem Yüksel vertelde inderdaad verhalen: tweeëntwintig indrukwekkende portretten van de eerste generatie Turkse vrouwen die eind jaren zestig in Nederland kwamen wonen.

Deze tentoonstelling werd aangevuld met een eerbetoon aan fotograaf Bertien van Manen (1935 – 2024). Yüksel interviewde ook enkele vrouwen die Van Manen in de jaren 70 van de vorige eeuw vastlegde voor haar boek Vrouwen te Gast.

In een installatie maakt Yüksel duidelijk wat haar tot het opzetten van deze tentoonstelling heeft bewogen. Ze wil hiermee de vage herinneringen aan haar grootmoeder in- en aanvullen. Haar oma overleed toen Yüksel pas veertien was en ze heeft dus nooit met haar kunnen praten over die eerste jaren in Nederland.

Yüksel maakte prachtige grote portretfoto’s van de geïnterviewde vrouwen. Naast die foto’s zijn hun verhalen te lezen op bijschriften in het Nederlands en in het Turks, geïllustreerd met foto’s uit familiealbums en (video)interviews. Ik vond het fascinerend om dat allemaal te zien en te lezen.

Veel van hun verhalen speelden zich af in mijn jeugd en drongen eigenlijk nu pas tot me door. In het filmpje bij de installatie zag ik iets bekends. Toen het over de visverwerking en industrie in IJmuiden ging, waar verschillende Turkse vrouwen werkten, fietsten ze over een pad door de duinen. Op de achtergrond herkende ik de Hoogovens en in het Noordzeekanaal op de voorgrond lag de Arosa Sun, het schip waar Hoogovens toentertijd Spaanse en Italiaanse gastarbeiders had ondergebracht. Het is pijnlijk om te beseffen dat dergelijke schepen nog steeds dienst doen als huisvesting voor vluchtelingen en migranten.

Dit is de laatste tentoonstelling van het Nederlands Fotomuseum op de locatie aan de Wilhelminapier. Hij is nog te zien tot 25 mei 2025. In het najaar opent het museum namelijk op de nieuwe locatie, het één metrohalte verder gelegen Rijksmonument pakhuis Santos, dat belooft ‘een bruisende plek te worden voor liefhebbers van visuele verhalen die ertoe doen, fotografen en kunstenaars’.

Vandaag is het 4 oktober: dierendag. Daarom felicitaties voor alle honden en katten die ik ken, en voor Kwak, een van de twee bovenstaande kippen. Ik weet nog steeds niet wie van de twee Kwek is, die deze zomer aan de hitte is bezweken, en wie Kwak. Hun zuster Kwik was al vroeg overleden. Lees verder →

Afgelopen zaterdagmiddag, 18 augustus, heb ik deelgenomen aan een workshop ‘Microscopie’. Ik had erover gelezen in de krant en zag dat het mooie plaatjes opleverde. Gelukkig was er nog plaats toen ik me opgaf. Lees verder →

De K is hier de K van kijken: kijken naar Kunst en naar Kabeltelevisie, maar ook van het om je heen kijken als je aan het wandelen bent, op zoek naar de letter K in het wild. Lees verder →

Een van mijn doorgaande ‘projecten’ is het fotograferen van putdeksels. Ik breng de foto’s onder in verschillende series, zoals plaatsnamen, ‘inhoudelijke opschriften’ (regenwater, vuil water…) en ‘speciale vormen’. Ik heb ook een mapje gemaakt voor de put op het afgesloten parkeerterrein bij de flat waar ik woon. In het kader van de aansporing ‘hou het dicht bij huis’ maakte ik het afgelopen jaar foto’s van die put, in verschillende jaargetijden en onder verschillende weersomstandigheden. Nu heb ik een dilemma. Lees verder →