Op zoek naar toverspreuken om in een compositie te verwerken kwam ik ook terecht bij Catweazle, een nostalgische tv-herinnering van me. Zijn favoriete spreuk is ‘Salmay-Dalmay-Adonay’, een spreuk die meestal anders uitpakt dan zijn bedoeling was.

De kinderserie Catweazle dateert van zo’n jaar of vijftig geleden. Het gaat over een tovenaar die uit de elfde eeuw per ongeluk in de twintigste eeuw is beland. Met de spreuk Salmay-Dalmay-Adonay hoopt hij te kunnen vliegen. Dat probeert hij in de eerste aflevering (na ongeveer drieënhalve minuut). Het mislukt. Na een minuut of zes probeert hij het, met de moed der wanhoop, toch nog een keer. Hij wil vliegend over een rivier zien te ontkomen aan de achtervolging door vijandelijke soldaten, maar gaat kopje onder. Hij duikt weer op in een klein vijvertje in een weiland in de twintigste eeuw.

Ik weet nog dat ik er toentertijd vreselijk om heb moeten lachen, vooral om de term elektrickery (‘elek-truuk-kiteit’) voor een vorm van hedendaagse magie waarvan de tovenaar danig onder de indruk is. Op YouTube staat een Nederlands ondertiteld filmpje met ‘hoogtepunten’.

Er bestaat een uitgebreide Engelstalige website van de Catweazle-fanclub, met onder meer een uitleg van de magie en mythologische termen en verwijzingen in de serie. Daar wordt ‘Salmay, Dalmay, Adonay’ de bekendste spreuk van Catweazle genoemd, met de toelichting dat het woord Adonay afkomstig is uit het Hebreeuws en ‘Mijn Heer’ betekent, maar dat van de andere termen geen betekenis bekend is.

De fansite noemt als een andere favoriete magische formule van Catweazle de woorden ‘Sator arepo tenet opera rotas’, een zin die je van links naar rechts en van rechts naar links kunt lezen: een palindroom. Als je deze vijf woorden onder elkaar zet, vormen ze het magische satorvierkant. Dan kun je de woorden van links naar rechts, van rechts naar links, van boven naar beneden, en van beneden naar boven lezen. Dit oude magische vierkant staat bijvoorbeeld op beschermende magische amuletten en werd onder meer gevonden in de ruïnes van Pompeji, en komt dus ook voor in deze televisieserie.

Bij de toverspreuk Salmay-Dalmay-Adonay heb ik in navolging van de andere toverspreuken een compositie gemaakt.