Op auto’s is V de landcode voor Vaticaanstad. Zo’n auto ben ik nog nooit tegengekomen, maar ik geloof het direct. In de natuurkunde staat de kleine letter v voor de snelheid (velocitas) en de hoofdletter V voor volume of voor volt, de eenheid van elektrische spanning. In de scheikunde is het de afkorting voor valine, een van de twintig aminozuren die in eiwitten voorkomen, en voor het element vanadium.

Vanadium heeft in het periodiek systeem atoomnummer 23. Het is een helder wit, zacht, smeedbaar metaal, dat vooral wordt gebruikt bij het maken van heel hard staal voor gereedschap. In ongebonden vorm komt het in de natuur niet voor, maar het zit in allerlei kleurrijke mineralen. Het element is vanwege die veelkleurigheid vernoemd naar Vanadis, een van de namen van de Scandinavische godin Freya. Freya is de godin van uiteenlopende dingen: van liefde, vruchtbaarheid en schoonheid tot oorlog en dood.

De V is natuurlijk vooral bekend in de vorm van ‘het V-teken’, het vredesteken. Dat werd bedacht door de Belgische volksvertegenwoordiger Victor de Laveleye, die op 14 januari 1941 tijdens een radio-uitzending vanuit Engeland, waarnaar hij was uitgeweken, alle Belgen opriep om de letter V te gebruiken als teken van verzet. De V stond toen voor victoire in het Frans en voor vrijheid in het Nederlands. Het gebaar werd wereldberoemd toen Winston Churchill het in juli 1941 op de televisie gebruikte tijdens een toespraak. In de jaren zestig van de vorige eeuw werd dit het algemene vredesteken.

Toch moet je oppassen met dit gebaar. Als je het maakt met de rug van je hand naar buiten wordt het in sommige landen opgevat als het equivalent van een opgestoken middelvinger. Je kunt het V-teken ook gebruiken als pesterige ‘ezelsoren’ achter iemands hoofd, wat op groepsfoto’s van scholieren populair was en misschien nog steeds wel is.

Het gebaar wordt ook gebruikt om het getal ‘twee ‘ aan te geven, hoewel de V het Romeinse cijfer voor vijf is. Gelukkig levert dit nooit verwarring op.