
Laatst bleek een woord een heel andere betekenis te hebben dan ik dacht, zo’n gewoon woord waar je nooit bij stilstaat. Je weet immers wat het betekent en er is dus geen enkele reden om het op te zoeken. Dat woord, ‘griotten’, stond in De Groene in een bespreking van een cd van Anansy Cissé, een zanger uit Mali. Maar griotten, dat zijn toch die gevaarlijk lekkere zachte dropjes met suiker, waarvan je ervan blijft eten tot ze op zijn, en jijzelf straalmisselijk bent, wat ze overigens gemeen hebben met Engelse drop?
De griotten in dit artikel waren echter ‘hoeders van de orale traditie en curators van het maatschappelijke bewustzijn’, families van lofzangers en poëten die eeuwenlang een politieke en bemiddelende rol speelden in West-Afrikaanse samenlevingen. En inderdaad heeft Van Dale tot mijn verbazing bij griot zelfs als enige betekenis ‘volksverteller in West-Afrika die de geschiedenis levend houdt in verhalende liederen’, met als synoniem ‘jali’ of ‘djeli’, ook al woorden die ik niet kende. Ze zijn in zekere zin te beschouwen als de Afrikaanse versie van de middeleeuwse troubadours, en als voorlopers van de huidige rappers. Over de djeli’s vond ik een interessant artikel op internet: ‘hun ambachtelijke zorgvuldigheid en taalbeheersing klinkt ook nu nog door, in bijvoorbeeld de jazz, spoken word en rap.’

Wikipedia geeft bij het lemma ‘griot’ een hele lijst met namen van dergelijke griotten, maar Anansy Cissé staat daar niet bij. Van hem vond ik een beschrijving in Moors Magazine, waar ook enkele fragmenten te beluisteren zijn. Ook op YouTube zijn opnames te vinden, bijvoorbeeld van het nummer Foussa Foussa. Helaas kan ik de tekst niet verstaan.

Maar hoe zit het nu met het gevaarlijke snoepgoed? Dat blijkt in Van Dale te vinden als ‘griotje’: ‘kubusvormig, gesuikerd zout dropje’. Bovendien staat daar ook nog het woord ‘griotte’. ‘De griotte’ heeft als eerste betekenis ‘grote, rode, zure kers’ en als tweede ‘snoepje of hoestbonbon’ die op zo’n kers lijkt, een kersenbonbon dus. Het meervoud hiervan is griottes. En dan heb je ook nog ‘het griotte’: ‘een soort van roodachtig marmer’. Dat heeft zelfs helemaal geen meervoud.

Interessant stukje en weer wat geleerd.
LikeLike
Heeeeeerlijk griotten! , was bijna vergeten dat ze zo lekker waren 😋
LikeLike