Toen ik met de letter L bezig was, viel me een betekenisverschil op tussen de letters in het straatbeeld, een verschil tussen letters die als zodanig niet van belang zijn en letters die min of meer gekoppeld zijn aan een woord of begrip. Dat drong ineens tot me door toen ik de foto van een wegomleiding naast die van lesauto’s plakte. Die laatste kom je vaak tegen, maar is niet altijd gemakkelijk te fotograferen, want zo’n voertuig is meestal in beweging. Het pand van de rijschool staat gelukkig stil.

De L van de omleiding had net zo goed een andere letter kunnen zijn, maar bij die witte L op een blauw vlak denk je meteen aan ‘les’. Zo denk je bij de H op een blauw bord aan ‘hospitaal’ en bij de P uiteraard aan ‘parkeren’.

Natuurlijk heeft een losse L als woord ook verschillende woordenboekbetekenissen, zoals liter en lengte voor de kleine letter l. Voor de hoofdletter biedt Van Dale maar liefst twaalf mogelijkheden, waarvan meer dan de helft uit natuurwetenschappelijke hoek; de lesauto staat op 2.

Een letter als aanduiding van de provincie op nummerborden was ik al tegengekomen bij de M, die voor Gelderland werd gebruikt. Dat de L voor Utrecht werd gebruikt, is ook vreemd. Ik zou hebben gegokt op Limburg, waarvoor de L wel als provincieafkorting wordt gebruikt bij plaatsnamen, maar waarvoor die oude kentekens dan weer een P hebben. De L als landenaanduiding voor Luxemburg klopt daarentegen weer met de verwachting.
Waar Van Dale niets over zegt, maar het encyclopedisch eenletterwoordenboek Achter de letter wel, is dat L ook een maataanduiding voor kleding is: large, bij uitbreiding ook wel gebruikt voor hamburgers, koffiebekers en cola, soms aangevuld met een X: extra groot.

Bij de notatie van een schaakpartij staat de L voor de loper. Een schaakcursus op internet zegt over dit stuk:

Een handig geheugensteuntje.

De definitie bij L-, met een streepje dus, verwijst naar de vorm van deze hoofdletter, zoiets als een T-shirt, maar hier geeft Van Dale voorbeelden op moleculair niveau:Een ‘stereochemisch voorvoegsel’ noemt het lemma  L van wikipedia dit. Wikipedia als bron voor de eenletterwoorden heb ik nu pas, bij de veertiende letter in deze serie, ontdekt. Voor de resterende letters ga ik daar zeker gebruik van maken.