In de bus van Haarlem naar Beverwijk kom ik door een ‘bloemenwijk’ in Velserbroek, met straatnamen als ‘Kleine boterbloem’ en ‘Grote boterbloem’. Er is ook een zijstraat die ‘Dotterbloem’ heet. Dotterbloem? Die bloem heet toch gewoon ‘dotter’? Je zegt toch ook geen ‘roosbloem’ of ‘hyacintbloem’? Typisch zo’n volslagen onbelangrijke ergernis waardoor ik vroeger mijn humeur liet verpesten.

Gelukkig heb ik inmiddels een methode om met dergelijke irritaties om te gaan. Ik schrijf de betreffende waarneming op en zoek dan naderhand uit hoe het precies zit. En deze keer bleek ik me ten onrechte te ergeren. De omschrijving van ‘dotter’ in Van Dale is ‘dotterbloem’, en bij ‘dotterbloem’ staat ‘boterbloemachtige oeverplant (Caltha palustris)’. In Google verwijst de hoofdmoot van ‘dotter’-treffers naar de medische ingreep bij dichtgeslibde aderen (die ik altijd associeer met pijpenragers), terwijl ‘dotterbloem’ meer dan honderdduizend treffers oplevert naar, inderdaad, die gele bloemen. De naam komt van een oud woord dat ‘dooier’ betekent en verwijst naar de kleur. De ‘gewone dotterbloem’ behoort net als de boterbloem tot de ranonkelfamilie.

Toen ik toch bezig was heb ik ook nog even naar de ‘boterbloem’ gekeken. Tot mijn verrassing zijn er daar tientallen verschillende soorten van, waarvan de officiële naam steeds met Ranunculus begint. Wikipedia noemt wel de ‘Grote boterbloem’ (Ranunculus lingua), maar niet de ‘Kleine boterbloem’. Die blijkt wel als aparte soort te bestaan (Ranunculus parviflorus).

De dotterbloem bracht me ook bij de opera HMS Pinafore van Gilbert en Sullivan, met het personage Buttercup, dat in de Nederlandse versie Doddeltje Dotterbloem heet. Het verhaal in het kort: een arme matroos is verliefd op de dochter van de kapitein en de kapitein is verliefd op Doddeltje Dotterbloem, een parlevinkster. Aan het slot blijkt de matroos van adel en trouwt met de kapiteinsdochter, en de kapitein blijkt van gewone komaf en trouwt met de parlevinkster. De muziek en teksten zijn prachtig. Van het lied van Buttercup (I’m called Little Buttercup) staan uiteenlopende versies op YouTube, bijvoorbeeld als ‘echte’ alt-aria, een schooluitvoering, en een ‘gewone’ toneeluitvoering. die me terug deed denken aan mijn verre operette-verleden.

Kortom: ik heb me in de bus voor niets zitten opwinden, maar heb hierdoor wel weer eens kunnen genieten van Gilbert en Sullivan.