Onlangs heb ik op Netflix de hele serie Sherlock met Benedict Cumberbadge bekeken. Daarin komt het adres Bakerstreet 221B vaak prominent in beeld, terwijl in een bespreking van de nieuwe Mary Poppins-film het adres van de familie Banks werd genoemd: 17 Cherry Tree Lane. Dat richtte mijn aandacht op het fenomeen fictieve adressen.

Nu bestaat er inderdaad geen Cherry Tree Lane in het centrum van Londen, al zijn er in die omgeving verschillende wijken waar de huizen op dat van de familie Banks lijken, zoals Chelsea en Kensington. De Baker Street bestaat wel, maar aanvankelijk was er geen nummer 221B. In 1990 werd op nummer 239 het Sherlock Holmes Museum geopend en na speciale toestemming van de City of Westminster mocht dit nummer veranderd worden in 221B. Dit adres is dus niet langer fictief.

Ik ging in gedachten na of ik nog meer van die adressen kende. Het eerste dat me te binnenschoot was de Ligusterlaan 4 uit Harry Potter, 4 Privet Drive in de Engelse versie. Toen ik op zoek was naar het juiste huisnummer stuitte ik op een lijstje met tien fictieve adressen in Londen. Sommige daarvan zeiden me in eerste instantie niets, maar zodra ik de beschrijvingen las, dacht ik: o ja, natuurlijk!

Zo woont Hercule Poirot in ‘Whitehaven Mansions’. In de tv-serie Agatha Christie’s Poirot is voor deze locatie het appartementencomplex Florin’s Court aan Charterhouse Square gebruikt. En in de film Paddington uit 2014 werden de opnames van het fictieve adres 32 Windsor Gardens, waar de familie Brown woont, gemaakt op het chique Chalcot Crescent, Primrose Hill.

Natuurlijk komen er ook in Nederlandse boeken fictieve adressen voor. Hiervan vond ik helaas niet zo’n handzaam lijstje. Enig graven in mijn geheugen leverde het adres Lauriergracht 37 op uit de Max Havelaar van Multatuli (als e-book en pdf in DBNL te vinden), het adres waar de makelaar in koffie van Droogstoppel is gevestigd. Dat blijkt tegenwoordig weliswaar een echt adres in Amsterdam te zijn, maar in de tijd van Multatuli bestond nummer 37 niet: tussen de nummers 35 en 39 lag een steegje.

In Wikipedia vond ik wel nog een gigantische lijst met fictieve plaatsnamen, onder meer Lahringen, Bolderburen en Katoren, maar ook Rommeldam en Duckstad: Donald Duck woont in de Kwakstraat op nummer 13.