Mijn eerste associatie bij ‘do re mi’ is het bekende liedje uit The Sound of Music. Die film heb ik inmiddels zeker al een keer of vijf gezien en ik heb hem ook op dvd. Met een paar andere enthousiastelingen ben ik in 2004 zelfs naar een ‘meezing-Sound of Music’ geweest in theater De Veste. Daar werden scènes uit de film gedraaid en mocht iedereen meezingen.

Het werd bij die voorstelling op prijs gesteld wanneer je je als bezoeker in een Sound-of-Music-stijl had verkleed. Dan mocht je ook even op het toneel komen en kon je een prijs winnen. Wij behoorden helaas niet tot de prijswinnaars.

Mijn tweede associatie bij ‘do-re-mi’ blijft wat dichter bij de betekenis. Voor ons koorblad Parlando schreef ik in 2015 een stukje over een boek waarin het fenomeen ‘handzingen’ ter sprake kwam. Daarbij worden de tonen uit de toonladder (do-re-mi-fa-sol-la-ti-do) weergegeven met de stand van de hand, die de plaats van de toon in een toonladder aangeeft en hun onderlinge relatie visueel duidelijk maakt. Dit sterkt het innerlijke oor, naar men zegt. De Hongaarse componist en muziekpedagoog Kodály heeft deze manier van ‘handzingen’ in zijn lesmethode opgenomen.

Op die manier heb ik het do-re-mi meer dan vijftig jaar geleden geleerd van mijn juf op de lagere school. Zij liet ons daarmee liedjes zingen. Van haar kreeg ik ook blokfluitles en daar koppelde ik do-re-mi aan de grepen. Naderhand werd bij muzieklessen alleen maar gewerkt met absolute noten, die met een letter worden aangegeven en een bepaalde, vaste toonhoogte hebben. Stiekem vertaal ik loopjes nog steeds wel eens terug naar do re mi, waardoor ik de noten gemakkelijker kan treffen, zeker als ik ze weer koppel aan de blokfluitgrepen en de klank die ik dan kreeg (als mijn vingers de gaatjes tenminste goed afdekten). Ik was dan ook blij verrast dat onze nieuwe dirigent, Dennis Broeders, bij het inzingen de handzingmethode gebruikte, met de opmerking dat we de do stevig moeten zingen, de mi licht en smal, en de sol helder.

Het was alsof ik een oude bekende tegenkwam. Nu moet ik mijn innerlijke oor nog trainen op het vertalen van het do-re-mi van de toonladder naar akkoordtonen, van melodie naar harmonie. Daar zijn we op de lagere school niet aan toe gekomen.