Simsalabim

In het rijtje bekende toverspreuken mag ‘simsalabim’ natuurlijk niet ontbreken. De kreet simsalabim is overgenomen uit het Duits en blijkt een verbastering van de Latijnse zin similia similibus curentur, wat ‘laat gelijken door gelijken geheeld worden’ betekent. Dit las ik in Wikipedia en in de etymologiebank, en tot mijn verbazing was de datering van simsalabim ‘na 1950’. Als toverspreuk is het dus betrekkelijk recent.

De Latijnse achterliggende formule verwijst daarentegen naar het Similia-principe, een van de basisprincipes van de homeopatische geneeskunde: ‘men geneze het gelijkende door het gelijkende’. Dit principe werd al aan het einde van de achttiende eeuw bedacht door Samuel Hahnemann, de grondlegger van de homeopathie (1755-1843). De Duitse Wikipedia wijst voor de herkomst van de spreuk op een andere mogelijkheid.

De term simsalabim zou namelijk zijn bedacht door de Deense goochelaar Harry August Jansen, bekend als ‘Dante de Goochelaar‘ (1882-1955). Als vast onderdeel om een truc kracht bij te zetten riep hij drie onzinwoorden: ‘Sim Sala Bim’. Op Youtube staat een filmpje waarin hij deze spreuk na ongeveer anderhalve minuut uitspreekt bij een kaarttruc. De daaraan voorafgaande truc met een kopje koffie (of thee) is trouwens ook best mindfuck-waardig.

Deze goochelaar Dante speelt ook een rol in een Laurel en Hardy-film uit 1942 met de titel A-Haunting we will go, die ook werd uitgebracht als Sim Sala Bim. Dat was volgens VPRO-cinema, ‘Eén van Stan en Ollie’s slechtste films waarin zij te maken krijgen met gangsters, een lastige doodskist en een rare tovenaar’.

Voorts is Simsalabim de naam van een kindercircus in Eindhoven (‘voorstellingen door kinderen voor kinderen’), de titel van een goochel-encyclopedie voor de jeugd uit 1957, uitgegeven door een beschuitfabrikant, en de titel van het tweede album van The Mushroom River Band. Dat is hard rock, een genre waar ik niet veel mee heb.