Statiegeldrapers

Afgelopen week las ik een artikel in de NRC over ‘statiegeldrapers’, mensen die op straat weggegooide blikjes en petflessen verzamelen om het statiegeld te innen.¹⁾ Dat is hun verdienmodel. Het is nuttig werk en goed voor het milieu. Hier merk ik hier voornamelijk iets van in de laatste fase van hun werkproces, wanneer ik met een of twee flesjes in de rij sta achter iemand die een hele vuilniszak aan de legeflessenautomaat aan het voeren is. Meestal geef ik die van mij maar aan de betreffende persoon, want het luttele bedrag weegt niet op tegen de irritatie van het wachten.

Statiegeld op blikjes is vrij recent, het werd pas in 2023 ingevoerd, vanuit de veronderstelling dat er dan minder afval op straat terechtkomt. Nu zijn er nog steeds mensen die het statiegeld laten voor wat het is en hun lege flesje of blikje gewoon op straat gooien, waar de rapers van profiteren. Het lijkt dus te werken. Dat viel me vooral op omdat ik een periode heb gehad, ver voor de invoering van het statiegeld, dat ik foto’s maakte van ‘mooie’ platgereden blikjes. Sommige, die niet al te vies waren, nam ik mee om te gebruiken, bijvoorbeeld in een collage. Maar tegenwoordig liggen er steeds minder. Dat vind ik niet zo erg, want ik heb al die foto’s nog, en bovendien een bak vol fraaie exemplaren, die ik eventueel kan verwerken.

Bij het lezen van dit artikel dook een herinnering op waardoor ik nu iets anders tegen het verschijnsel statiegeldraper aan kijk. (Overigens lees ik steeds ‘statiegel-draper’; irritant!)

Wij gingen vroeger bijna elk weekend naar de atletiekbaan, waar mijn ouders jurylid waren bij wedstrijden. Ze registreerden bijvoorbeeld gezeten op de jurytrap met een stopwatch de tijd van de hardlopers. Zo ging dat vroeger. Wij vermaakten ons intussen wel (of niet). En nu herinnerde ik me plotseling dat we dan vaak onder de tribunes op zoek gingen naar lege frisdrankflesjes, die we in de kantine inleverden voor het statiegeld. Daar kochten we snoep voor. Oftewel: we waren statiegeldrapers avant la lettre!